Cơ quan Công an khuyến cáo không nên đăng tải, chia sẻ hình ảnh CCCD lên mạng xã hội, tránh nguy cơ lộ lọt thông tin cá nhân.
Thời gian gần đây, một số tỉnh, thành phố trong cả nước đã xuất hiện nhóm đối tượng mượn thẻ CCCD hoặc chứng minh nhân dân (CMND) của người dân để chụp ảnh với những mục đích khác nhau.
Điển hình, ngày 13/5/2022, Công an huyện Kim Sơn, tỉnh Ninh Bình nhận được tin báo của quần chúng nhân dân về việc có 2 đối tượng lạ mặt tụ tập lôi kéo nhiều người dân xã Hùng Tiến đến để mượn CCCD chụp ảnh nhưng không rõ mục đích. Qua xác minh, lực lượng công an đã mời 2 đối tượng này đến làm việc. Tại cơ quan Cảnh sát điều tra, các đối tượng khai nhận bản thân có tham gia chơi trên các sàn giao dịch tiền ảo quốc tế và quen biết với một người mang quốc tịch ngoại quốc không rõ tên, tuổi từ khoảng tháng 02/2022. Người này đã đặt vấn đề nhờ 2 đối tượng lấy các thông tin dữ liệu cá nhân của nhiều người để bán với giá 35 USD/người. Hai đối tượng nói trên đã thu thập được thông tin của hơn 100 người dân tại các xã Kim Đông, Kim Tân, Cồn Thoi, thị trấn Bình Minh, Như Hòa, Hùng Tiến và một số người dân ở tỉnh khác. Sau khi có thông tin dữ liệu cá nhân, đối tượng đã gửi cho người có quốc tịch ngoại quốc thông qua một ứng dụng. Sau khi kiểm duyệt các thông tin dữ liệu được gửi, người có quốc tịch ngoại quốc đã chuyển tiền về, đó là đồng tiền trên các sàn giao dịch tiền ảo, 2 đối tượng phải bán các đồng tiền này đi mới quy đổi thành tiền VNĐ. Từ đầu tháng 3/2022 cho đến thời điểm bị lực lượng công an mời lên làm việc, 2 đối tượng đã nhận được số tiền gần 80 triệu đồng do người có quốc tịch ngoại quốc chuyển. Chính bản thân 02 đối tượng này cũng không biết mục đích người có quốc tịch ngoại quốc mua và sử dụng các thông tin cá nhân của những người dân để làm gì. Qua vụ việc trên cho thấy, nếu để lộ lọt những thông tin cá nhân cho các đối tượng xấu thì người dân sẽ đối mặt với nhiều rủi ro về mặt pháp lý và những hậu quả có thể xảy ra mà bản thân không thể lường trước được.
Với thời đại công nghệ số như hiện nay, vẫn còn nhiều trường hợp người dân tự chia sẻ hình ảnh CCCD lên mạng xã hội, tiềm ẩn nguy cơ lộ lọt thông tin cá nhân mà các đối tượng có thể lợi dụng để thực hiện các hành vi phạm tội và vi phạm pháp luật như: Vay tiền online qua các app; mở tài khoản ngân hàng, tài khoản bitcoin (bitcoin là một loại tiền tệ kỹ thuật số được phát hành dưới dạng phần mềm mã nguồn mở, đồng tiền ảo này có thể được trao đổi trực tiếp bằng thiết bị kết nối Internet mà không cần thông qua một tổ chức tài chính trung gian nào); đăng ký thuê bao di động trả sau hoặc để đăng ký mã số thuế ảo cho các công ty thành lập nhưng không hoạt động…
Để phòng ngừa tội phạm và các hành vi vi phạm pháp luật lợi dụng dữ liệu thông tin cá nhân trên thẻ CCCD gắn chíp điện tử, Giám đốc Công an tỉnh chỉ đạo trong thời gian tới lực lượng công an toàn tỉnh tập trung thực hiện một số nội dung:
Đẩy mạnh công tác nghiệp vụ cơ bản, nhất là cảnh sát khu vực, công an cấp xã thực hiện tốt công tác nắm tình hình, theo dõi nhân hộ khẩu, công tác quản lý cư trú, kiểm tra thường trú, tạm trú để kịp thời phát hiện các đối tượng có biểu hiện hoạt động phạm tội công nghệ cao nói chung, các nhóm đối tượng có biểu hiện vi phạm pháp luật trong mua bán, sử dụng trái phép thông tin cá nhân.
Tham mưu cấp ủy, chính quyền địa phương chỉ đạo các ban, ngành, đoàn thể tăng cường công tác thông tin tuyên truyền, nâng cao nhận thức của cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức, người lao động và các tầng lớp nhân dân nâng cao ý thức cảnh giác, chủ động bảo vệ dữ liệu, thông tin cá nhân, thông tin tài khoản cá nhân, không nên chia sẻ hình ảnh CCCD/CMND trên mạng xã hội; phát động phong trào quần chúng nhân dân bảo vệ an ninh Tổ quốc.
Đặc biệt khuyến cáo đến người dân không cung cấp thông tin CCCD cho những dịch vụ không thiết yếu, các dịch vụ không có cam kết bảo đảm an toàn thông tin cá nhân; không nên cho người khác mượn CCCD nếu không có mục đích chính đáng. Trường hợp mất CCCD, người dân cần phải trình báo ngay đến cơ quan chức năng và xin cấp lại giấy tờ. Trường hợp số CCCD bị đối tượng lợi dụng thực hiện các giao dịch dân sự trái pháp luật thì người dân cần phải có căn cứ để chứng minh bản thân không có liên quan đến các giao dịch dân sự đó. Đối với trường hợp bị lừa lấy thông tin CCCD/CMND để đi vay tiền thì người dân cần nhanh chóng thông báo với đơn vị cho vay và liên hệ đến cơ quan chức năng để được hỗ trợ nhanh nhất. Còn trường hợp bị các đối tượng khác lợi dụng lấy số CCCD/CMND để đi đăng ký mở tài khoản ngân hàng hay đăng ký thuê bao trả sau thì người dân cũng phải nhanh chóng liên hệ ngân hàng, nhà mạng để được hỗ trợ… Khi phát hiện tội phạm và các hành vi vi phạm pháp luật lợi dụng để bán dữ liệu thông tin cá nhân cần mạnh dạn tố giác với lực lượng công an và chính quyền cơ sở để kịp thời có biện pháp đấu tranh, ngăn chặn, bảo vệ lợi ích chính đáng cho người dân./.
Diễm Hương